MIÓD: POKARM NIEPORÓWNYWALNY DO NICZEGO, WYJĄTKOWY I NIEPOWTARZALNY
Miód to artykuł żywnościowy jedyny w swoim rodzaju. Jest produkowany wyłącznie przez pszczoły. Jest najbogatszym i najbardziej skoncentrowanym w diecie człowieka źródłem naturalnych cukrów. Moc słodząca miodu jest tak wysoka, że wiele osób używa go jako zamiennika cukru i syropów.
Czysta energia
Miód jest dość kaloryczny. Od tysiącleci jest wykorzystywany jako naturalna substancja energizująca.
Jego ładunek glikemiczny i indeks glikemiczny są dość wysokie, i z tego też powodu należy go spożywać w odpowiednich ilościach.
Ładunek i indeks glikemiczny
Ładunek glikemiczny to ilość glukozy w danym produkcie spożywczym, która po strawieniu i wchłonięciu powoduje wzrost glikemii (stężenie glukozy we krwi). Ładunek glikemiczny zależy od zawartości węglowodanów i od rozmiaru spożytej porcji.
Natomiast indeks glikemiczny to szybkość, z jakim następuje wzrost glikemii po spożyciu posiłku. Indeks glikemiczny zmienia się w zależności od poziomu strawności i wchłaniania. Jest więc odwrotnie proporcjonalny do zawartości składników odżywczych innych niż cukry, takich jak proteiny, tłuszcze i błonnik pokarmowy.
Zbyt wysoki ładunek i indeks glikemiczny danego produktu żywnościowego, posiłku lub całej diety mocno stymuluje wydzielanie insuliny (hormonu, którego stały nadmiar ułatwia odkładanie tłuszczu i pogarsza metabolizm glukozy).
Szczerze mówiąc, mało prawdopodobne jest, aby miód mógł odgrywać znaczącą rolę w powstawaniu otyłości, cukrzycy typu 2 oraz hipertriglicerydermii. Wręcz przeciwnie, choroby te występują częściej w połączeniu z tzw. śmieciowym jedzeniem (żywność i napoje), alkohol i siedzący tryb życia.
Nieporównywalny, wyjątkowy i niepowtarzalny
Cechy organoleptyczne miodu i jego smak są nie do podrobienia, wyjątkowe i niepowtarzalne. Dotyczy to przede wszystkim miodu produkowanego we własnym zakresie, w sposób tradycyjny, a zwłaszcza miodu dzikiego. Ta jego właściwość zależy od zmian składu, który obejmuje wodę, substancje odżywcze typu mikro i makro oraz inne elementy, takie jak substancje aromatyczne (lotne i nielotne). Skład chemiczny i bukiet miodu mogą się znacznie zmieniać w zależności od kombinacji czynników takich, jak:
- Genom i fenotyp pszczół;
- Pora roku i wpływ pory poprzedniej;
- Surowce (typy dostępnych kwiatów lub spadzi);
- Czynniki sprzyjające lub niesprzyjające.
Produkt odżywczy o żywym i bezpiecznym charakterze
Wiele osób nie wie, że „surowy”, czyli niepasteryzowany miód można długo przechowywać oraz jest on dość bezpieczny pod względem higienicznym. Pasteryzacja, okres przydatności do spożycia i „żywe” składniki odżywcze: Pasteryzacja to proces technologiczny obróbki żywności, stosowany przede wszystkim w przemyśle, w celu przedłużenia okresu przydatności do spożycia miodu dostępnego w sprzedaży. Polega on na podgrzewaniu (78-82° C) do temperatury nieprzekraczającej temperatury wrzenia, lecz na tyle wysokiej, że eliminuje pasożyty, większość bakterii (ale nie zarodniki), pleśnie, drożdże i wirusy. Okres przydatności do spożycia (tzw. shelf-life) to maksymalny czas, do kiedy opakowany produkt zachowuje swoje parametry jakościowe na niezmienionym poziomie. To prawda, że pasteryzacja znacznie wydłuża czas przechowywania miodu, ale równocześnie uszkadza wiele wrażliwych na działanie ciepła cząsteczek oraz niszczy żywą część miodu, odpowiedzialną za jego właściwości antybiotyczne i przeciwgrzybicze, jak i naturalnie niszczy witaminy i całą zawartość enzymatyczną.
Czas przechowywania oraz higieniczne bezpieczeństwo surowego miodu zależą w dużej części od dwóch czynników natury fizykochemicznej:
- Wysoka zawartość cukrów i niskie stężenie wody;
- Samoczynna obecność naturalnych czynników bakteriobójczych wytwarzanych przez pszczoły.
Wystarczy pomyśleć, że w czasie niektórych, prowadzonych w ostatnich czasach badań archeologicznych odkryto stare pojemniki na miód, datowane na około tysiąc lat, w pobliżu których nie rozwinęły się żadne mikroorganizmy, licznie występujące natomiast wszędzie dookoła. Niektóre rodzaje surowego miodu są tak bogate w składniki antybakteryjne, przeciwgrzybicze i antywirusowe, że w przeszłości niektóre ludy stosowały go jako środek dezynfekujący, zmiękczający i gojący, nakładany na rany, oparzenia i inne obrażenia skóry.
W odniesieniu do tych samych czynników bakteriobójczych przypuszcza się, że surowy miód może mieć mniejszy wpływ na powstawanie próchnicy niż zwykły cukier i inne syropy. Jednak z powodu znacznie niższych statystyk dokumentujących spożycie surowego miodu w porównaniu ze spożyciem miodu dostępnego w szerokiej sprzedaży, nie ma naukowych dowodów wspierających tę hipotezę.